Wartość netto. Domowy bilans finansowy

Czy wiesz jaka jest Twoja obecna sytuacja finansowa? Aby się o tym przekonać, możesz policzyć wartość netto swojego majątku. Dzięki temu będziesz mógł na bieżąco śledzić czy z miesiąca na miesiąc stajesz się bogatszy czy biedniejszy. Zdiagnozuj obecny stan Twoich finansów.

Spis treści „Moje finanse Racjonalnie”

Moje finanse Racjonalnie to cykl artykułów z zakresu finansów domowych. Stwórz środowisko do sprawnego zarządzania finansami domowymi i bądź świadom swojej sytuacji finansowej.

1. Moje finanse Racjonalnie. Wieloletni plan finansowy
2. Program do budżetu domowego – przegląd narzędzi
3. Wartość netto. Domowy bilans finansowy
4. Wpływy i wydatki domowe. Rachunek zysków i strat cz.1
5. Kategorie wydatków i wpływów. Osobisty rachunek zysków i strat cz.2
6. Budżet domowy, czyli planowanie wydatków i wpływów
7. Budżet domowy Excel – arkusz kalkulacyjny do zarządzania finansami domowymi
8. Podsumowanie cyklu

Wartość netto

Najlepszym miernikiem bogactwa oraz odzwierciedleniem Twojej obecnej sytuacji finansowej jest wartość netto. Oblicza się ją na podstawie poniższego wzoru:

Wartość netto = (Aktywa finansowe + Aktywa rzeczowe) – Zadłużenie = Aktywa – Pasywa

Aby określić swoją obecną sytuację finansową, musisz zestawić wszystkie posiadane składniki majątku (aktywa) i odjąć od nich wartość zadłużenia (pasywa). Uzyskana w ten sposób wartość netto daje Ci informacje ile byś miał pieniędzy, gdybyś sprzedał wszystko co masz i spłacił wszystkie długi.

Warianty wartości netto

Codzienne wydatki, upływ czasu i związane z nim zmiany cen wpływają na wartość netto Twojego majątku. Będąc na bieżąco ze stanem wartości netto możesz ocenić, czy stajesz się bogatszy czy biedniejszy. Pozwala to na podejmowanie racjonalnych decyzji finansowych i życiowych.

Wyjaśnię teraz punkt po punkcie, co trzeba uwzględnić przy obliczaniu wartości netto. Jakie mamy rodzaje aktywów i pasywów? Zacznijmy od aktywów.

Aktywa finansowe

Aktywa finansowe to przede wszystkim:

• Gotówka (także waluty obce – dolary, euro itp.),
• Środki na rachunkach bankowych (ROR),
• Środki na rachunkach oszczędnościowych,
• Środki na rachunkach walutowych,
• Lokaty bankowe,
• Akcje,
• Obligacje,
• Fundusze inwestycyjne,
• Fundusze emerytalne,
• Instrumenty pochodne,
• Pieniądze pożyczone innym osobom.

Aby świadomie zarządzać swoimi finansami, musisz wiedzieć ile dokładnie warte są powyższe aktywa. Wartość aktywów zmienia się z biegiem czasu np. naliczanie odsetek na lokacie, wzrosty cen na giełdzie, zmiany kursów walut. W związku z tym powinieneś regularnie aktualizować i śledzić wartość swoich aktywów.

W toku czytania tego artykułu będę wyznaczał Ci zadania. Ich wykaz wraz z arkuszem Excel które pomoże Ci je wykonać znajdziesz na końcu artykułu. Wykonując je obliczysz wartość netto swojego majątku.

Zadanie 1. Spisz wartość wszystkich posiadanych aktywów finansowych.

Aktywa rzeczowe

Gama aktywów rzeczowych jest niezwykle szeroka. Ja dzielę aktywa rzeczowe na:

• Nieruchomości,
• Środki transportu,
• Meble,
• Sprzęt RTV,
• Sprzęt AGD,
• Inwestycje alternatywne,
• Pozostałe.

Twoje aktywa rzeczowe bardzo rzadko warte są tyle, ile za nie zapłaciłeś. Przykładowo wyjechanie z salonu nowym samochodem momentalnie obniża jego wartość o kilkanaście procent. Wynika to z tego, że nie uda Ci się sprzedać tego samochodu po tej samej cenie po której go kupiłeś. Potencjalny nabywca wolałby za tę samą cenę kupić to auto w salonie. Ten przykład ilustruje, jak ważne jest ustalenie za ile byłbyś w stanie dane aktywo sprzedać (tzw. cena rynkowa).

Prowadzenie rejestru majątku rzeczowego nie jest niezbędne do zarządzania finansami. Pozwala jednak na oszacowanie prawdziwej wartości „stanu posiadania”, a np. przy zakupie mieszkania na kredyt hipoteczny, jest wręcz niezbędne.

Aby ustalić wartość poszczególnych aktywów rzeczowych możesz wesprzeć się portalami aukcyjnymi np. allegro czy ebay. Średnia cena sprzedaży podobnych aktywów, np. mieszkań w podobnej okolicy o podobnym metrażu, samochodów z danego rocznika o podobnym przebiegu czy ceny sprzedaży posiadanego telefonu na licytacji jest bardzo dobrym odzwierciedleniem prawdziwej wartości Twoich aktywów.

Proponuję też, abyś nie starał się ustalić wartości aktywów zbyt szczegółowo. Wyszukiwanie cen poszczególnych mebli czy sprzętu elektronicznego często mija się z celem i jest zbyt czasochłonne. Zamiast tego proponuję grupowanie aktywów rzeczowych i przydzielanie im łącznej wartości, np. łącznie dla wszystkich mebli czy sprzętu AGD. Pamiętaj: zawsze lepiej jest nie uwzględnić któregoś aktywa lub zaniżyć jego wartość, niż przypisać mu wyższą wartość i się rozczarować przy ewentualnej sprzedaży.

Zadanie 2. Spisz wartość wszystkich posiadanych aktywów rzeczowych.

Pasywa – zadłużenie

Według mojego podziału na pasywa składają się:

• Kredyty hipoteczne,
• Kredyty konsumpcyjne,
• Kredyty studenckie,
• Karty kredytowe,
• Zakupy na raty,
• Pieniądze pożyczone od innych osób.

Pasywa są to wszelkiego rodzaju zobowiązania i długi, które kiedyś będzie trzeba spłacić. Większość pasywów generuje mniejsze (kredyty hipoteczne i studenckie) lub większe (kredyty konsumpcyjne, karty kredytowe) odsetki, które trzeba regularnie spłacać. Koszty odsetek zmniejszają Twoje aktywa, poprzez uszczuplanie stanu Twoich środków pieniężnych. Zdarza się też zadłużenie nieoprocentowane, np. kilkudniowe rozliczenia pomiędzy znajomymi („kupię Ci piwo/kawę, oddasz mi następnym razem”). Sklepy regularnie reklamują zakupy na raty 0%. Często są one związane z opłatami za ubezpieczanie, zakupem przedłużonej gwarancji lub po prostu sklep wlicza odsetki w wyższą cenę sprzedawanego towaru. Kredyty i pożyczki są zabójcze dla Twoich finansów, o czym pisałem już w pierwszym artykule cyklu. Unikaj ich za wszelką cenę, gdyż obniżają Twoją wartość netto! Obliczona wartość netto bardzo dobrze pokazuje ten mechanizm.

Zadanie 3. Spisz wartość wszystkich swoich pasywów.

Lista zadań i Excel do wyliczenia wartości netto

Czas obliczyć wartość netto Twojego majątku. Przypominam trzy zadania, które Ci to umożliwią:

Zadanie 1. Spisz wartość wszystkich posiadanych aktywów finansowych.
Zadanie 2. Spisz wartość wszystkich posiadanych aktywów rzeczowych.
Zadanie 3. Spisz wartość wszystkich swoich pasywów.

Aby ułatwić Ci ich wykonanie, stworzyłem arkusz kalkulacyjny do obliczenia wartości netto posiadanego majątku. Linki do plików oraz opis jak z nich korzystać poniżej.

Udostępniam cztery pliki w dwóch formatach. Jeden arkusz jest szablonem, który posłuży Ci do obliczenia wartości netto Twojego majątku. W drugim pliku obliczyłem przykładową wartość netto – w razie problemów można rzucić okiem na poprawnie uzupełniony arkusz. Ale nie powinno być problemów – poniżej zamieszczam instrukcję obsługi 🙂

Instrukcja obsługi arkusza liczącego wartość netto

1. Spisz swoje aktywa finansowe w zakładce „Aktywa i pasywa finansowe” (kolorowe zakładki w dolnej części okna Excel). W tabeli 1 w kolumnie B wpisz nazwę aktywa, np. BZWBK – konto Mateusza, Lokata PKO itp. Z listy rozwijanej wybierz rodzaj aktywa (kolumna C). Podaj też walutę (kolumna D). W kolumnie E wpisz obecną wartość aktywa, np. bieżące saldo środków na rachunku bankowym lub wartość dolarów w portfelu liczoną po dzisiejszym kursie dolara. Nie dokonuj zmian w pozycji „Rozliczenia i pożyczki” (wiersz 8) – obliczy się on automatycznie po wypełnieniu tabeli 2.
2. Spisz swoje pasywa w tej samej zakładce „Aktywa i pasywa finansowe”, analogicznie do aktywów finansowych (ta sama tabela 1.). Pamiętaj, aby wpisać je ze znakiem ujemnym.
3. Wciąż w tej samej zakładce „Aktywa i pasywa finansowe” spisz swoje rozliczenia z innymi osobami . W tabeli 2 znajdującej się pod tabelą 1 wypisz osoby (lub inne podmioty), które „wiszą” Ci jakieś pieniądze, np. kóre pożyczyłeś koledze lub oczekiwanie na zwrot środków z uznanej reklamacji od sklepu. W kolumnie B podaj nazwę dłużnika, a w kolumnie C wartość środków która Ci się należy. Nie zapomnij o własnych drobnych długach u znajomych, które również ze znakiem ujemnym powinny pojawić się w tabeli 2!
4. W zakładce „Aktywa rzeczowe” spis swój majątek rzeczowy. Wartość ustala się na dany dzień, w złotówkach. Ustalona przez Ciebie wartość powinna odzwierciedlać realną cenę, po której mógłbyś dziś sprzedać dane aktywo. Możesz wesprzeć się popularnymi portalami aukcyjnymi. W kolumnach B-E wpisz nazwę danego aktywa, krótki opis, datę aktualizacji wartości oraz ustaloną wartość w zł na dany dzień.
5. Po wykonaniu powyższych kroków, poszczególne elementy Twojego majątku złożą się na wartość netto w zakładce „Wartość netto”.

Gratulacje! Już wiesz ile naprawdę jest wart Twój majątek. W kolejnych artykułach cyklu Moje finanse Racjonalnie pokażę Ci, co wpływa na wartość Twojego majątku netto i jak zmienia się ona w czasie. Kolejny artykuł będący wprowadzeniem do zbierania Twoich osobistych danych finansowych pojawi się na początku przyszłego tygodnia.

Podobał Ci się ten artykuł? Masz w związku z nim jakieś pytania lub spostrzeżenia? Koniecznie podziel się nimi w komentarzu pod artykułem.